«Το πρόβλημα με τη Μονή Σινά γίνεται ακόμα μεγαλύτερο αν λάβουμε υπόψη ότι με την Αίγυπτο καλλιεργούμε εδώ και αρκετά χρόνια μια στρατηγική σχέση».
Η εσπευσμένη επίσκεψη του Γιώργου Γεραπετρίτη στο Κάιρο την Τετάρτη δείχνει τόσο το μέγεθος του προβλήματος με τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά όσο και την κρίση στις ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις. Ο κανόνας στη διεθνή διπλωματία είναι ότι τα προβλήματα που αφορούν στα ιδιοκτησιακά των θρησκευτικών ιδρυμάτων, λύνονται στο υπηρεσιακό επίπεδο χωρίς να έρχονται στο φως της δημοσιότητας. Στην Αγία Αικατερίνη βλέπουμε το ασυνήθιστο (αν όχι πρωτοφανές) γεγονός να μεταβαίνει εσπευσμένα ο ΥΠΕΞ στο Κάιρο για να διευθετήσει το πρόβλημα σε ανώτερη πολιτική διαπραγμάτευση με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Μπαντρ Αμπντελάτι.
Το καθεστώς
Μετά την είδηση βόμβα ότι αιγυπτιακό Εφετείο αποφάσισε να περιέλθει στο κράτος η κυριότητα της Αγίας Αικατερίνης, η κυβέρνηση επιχείρησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις. Το βασικό επιχείρημα της κυβερνητικής γραμμής ήταν η ανακοίνωση της Αιγυπτιακής Προεδρίας της Δημοκρατίας ότι δεν πρόκειται να αλλάξει ο θρησκευτικός χαρακτήρας της μονής. Από την αρχή είχαμε επισημάνει ότι οι Αιγύπτιοι (και μαζί τους ο προπαγανδιστικός μηχανισμός της κυβέρνησης) παίζουν ένα παιχνίδι «εποικοδομητικής ασάφειας», αφού δεν κάνουν καμία μνεία στην ελληνορθόδοξη κυριότητα και τον προσκυνηματικό χαρακτήρα του μοναστηριού.
Όσο έρχονται στο φως της δημοσιότητας δεν επιβεβαιώνουν τους καθησυχαστικούς τόνους της κυβέρνησης -άλλωστε, αν όλα πήγαιναν καλά, δεν θα υπήρχε λόγος να πάει ο Γεραπετρίτης στο Κάιρο. Η δικαστική απόφαση προβλέπει ότι:
• Οι μοναχοί μπορούν να κάνουν χρήση του χώρου της μονής (επομένως δεν έχουν την κυριότητα του). Τα κτίρια της μονής θα ελέγχονται από το Ανώτατο Συμβούλιο Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου.
• Περνάνε στο αιγυπτιακό κράτος οι αγροτικές εκτάσεις που περιβάλλουν την Αγία Αικατερίνη και από την οποία εξαρτάται η οικονομική επιβίωσή της. Κατά συνέπεια, η επιβίωση της αρχαίας μοναστικής κοινότητας (η Αγία Αικατερίνη ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα επί Ιουστινιανού) θα βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια των αιγυπτιακών αρχών.
Να σημειωθεί ακόμα ότι οι ελληνορθόδοξοι μοναχοί του Σινά δεν έχουν αιγυπτιακά διαβατήρια και οι βίζες τους πρέπει να ανανεώνονται κάθε χρόνο. Επομένως, πολύ εύκολα μπορούν η κοινότητα της Αγίας Αικατερίνης να οδηγηθεί στη συρρίκνωση.
Οι ίδιος ο Παύλος Μαρινάκης σήμερα στο μπρίφινγκ παραδέχτηκε ότι η δικαστική απόφαση «κάνει δεκτή την έφεση της Μονής σχετικά με την νόμιμη κατοχή όλων των λατρευτικών χώρων από την Μονή και το εσαεί θρησκευτικό δικαίωμα εγκαταβίωσης των ελληνορθοδόξων μοναχών, ωστόσο δεν αναφέρει ιδιοκτησία της Μονής επί των λατρευτικών χώρων. Αναφέρει, επίσης, ότι η Μονή δεν έχει ιδιοκτησία σε πέριξ μη λατρευτικούς χώρους».
Φταίει η… αντιπολίτευση
Στο μπρίφινγκ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος θεώρησε επίσης σκόπιμο να κατηγορήσει την αντιπολίτευση για τη στάση στο θέμα της μονής. «Υπάρχει και η διάσταση της Αντιπολίτευσης, η οποία είναι βαθύτατα προβληματική, γιατί πριν καλά – καλά διαβάσουν την απόφαση, πριν καλά – καλά έρθει στην Ελλάδα η απόφαση, μίλησαν για στρατηγική, διπλωματική αποτυχία της κυβέρνησης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Παύλος Μαρινάκης. Η συγκεκριμένη αποστροφή του Μαρινάκη είναι χαρακτηριστική της καθεστωτικής νοοτροπίας των κυβερνώντων, οι οποίοι απαιτούν από την αντιπολίτευση να μην ασκεί κριτική ακόμα και στις ηχηρές αποτυχίες της κυβερνητικής πολιτικής.
Ο Μαρινάκης επανέλαβε ότι ο στόχος των συνομιλιών που θα έχει ο Γιώργος Γεραπετρίτης στην Αίγυπτο είναι η διατήρηση του ελληνορθόδοξου και προσκυνηματικού χαρακτήρα του μοναστηριού.
Η στάση της Αιγύπτου
Στη συμφωνία που είχε συναφθεί μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου τον περασμένο Δεκέμβριο αναφερόταν ότι τα κτίρια, τα οικόπεδά, και οι εκκλησίες αποτελούν ιδιοκτησία της μονής που ανήκει στο ελληνορθόδοξο δόγμα. Επομένως, η απόφαση του αιγυπτιακού εφετείου συνιστά ανατροπή αυτής της διακρατικής πολιτικής συμφωνίας. Δεδομένου ότι στην Αίγυπτο η Δικαιοσύνη είναι πλήρως ελεγχόμενη από το καθεστώς, είναι η κυβέρνηση Σίσι που ακύρωσε τα συμφωνημένα με την ελληνική πλευρά.
Τη σύνδεση του ζητήματος της μονής με τις επιλογές της ελληνικής εξωτερικής πολιτική αναδεικνύει η Μαριλένα Κοππά σε σχόλιο που έκανε στο Dnews. Η καθηγήτρια Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο επισήμανε: «Το πρόβλημα που έχει ανακύψει με τη μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά γίνεται ακόμα μεγαλύτερο αν λάβουμε υπόψη ότι με την Αίγυπτο καλλιεργούμε εδώ και αρκετά χρόνια μια στρατηγική σχέση. Αυτή η στρατηγική σχέση όμως ποτέ δεν είχε ισχυρά ερείσματα στο πραγματικό γεωπολιτικό πεδίο. Πρώτον, η Ελλάδα και η Αίγυπτος δεν έχουν στην ουσία κοινά στρατηγικά συμφέροντα. Τις ενώνει μόνο η αντίθεση με την Τουρκία, η οποία σε ό,τι αφορά την Αίγυπτο είναι συγκυριακή. Δεύτερον, από την ελληνική πλευρά τέθηκαν μαξιμαλιστικοί στόχοι για την Ανατολική Μεσόγειο. Δεν γίνεται να αποκλείσεις την Τουρκία από την αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ανατολικής Μεσογείου».
Η κ. Κοππά προσέθεσε: «Σήμερα η στάση που κρατάει η κυβέρνηση Σίσι δείχνει ότι η στρατηγική σχέση Ελλάδας Αιγύπτου δεν έχει το χαρακτήρα μιας πραγματικής συμμαχίας. Η Ελλάδα χρειάζεται μια μακροχρόνια ρεαλιστική στρατηγική για την εξωτερική πολιτική της και όχι επικοινωνιακές κινήσεις που δεν έχουν αντίκρισμα, όπως αποδεικνύεται».
Στον αέρα
Ο Σίσι ανατρέπει τη συμφωνία για την Αγία Αικατερίνη, το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης με το Ισραήλ δεν ποντίζεται λόγω των απειλών της Άγκυρας, η Τουρκία εντάσσεται στο νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας. Η πραγματικότητα αναδεικνύεται πολύ διαφορετική από την κυβερνητική ρητορεία περί απομονωμένου Ερντογάν και αναβαθμισμένης διεθνώς Ελλάδας. Η επένδυση στον άξονα με το Ισραήλ και την Αίγυπτο καθώς και η εγκατάλειψη του διαλόγου με την Τουρκία για τη Χάγη που αποτέλεσαν μείζονες επιλογές της εξωτερικής πολιτικής Μητσοτάκη, δεν φαίνεται να έχουν θετικά αποτελέσματα. Γίνεται πια φανερό ότι η ελληνική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο είναι στον «αέρα».
0 Σχόλια