Κι όμως κ. Κεραμέως, το 13ωρο είναι υποχρεωτικό

 

Το 13ωρο με την ψήφιση του νόμου Κεραμέως καθίσταται υποχρεωτικό για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα.

Και αυτή είναι η μοναδική αλήθεια που μέσω επικοινωνιακής καταιγίδας προσπαθεί η κυβέρνηση να κρύψει, με στρατιά κυβερνητικών να βγαίνει στα τηλεπαράθυρα και να παραπλανεί τους πολίτες απαγγέλοντας το «ποίημα» του Μαξίμου.

Η υπουργός Εργασίας με μπαράζ τηλεοπτικών εμφανίσεων, όπου επί πάνω από μισή ώρα μονολογεί χωρίς να τις τίθενται καίριες ερωτήσεις και χωρίς αντίλογο, επιμένει να κάνει το άσπρο – μαύρο φτάνοντας στο απίστευτο σημείο υποκρισίας να ισχυρίζεται ότι η κατάργηση του 8ωρου και η επιβολή του 13ωρου «αποτέλεσε αίτημα τόσο των εργαζομένων όσο και των επιχειρήσεων».

Και ασφαλώς οι επιχειρήσεις είχαν συμφέρον να το απαιτούν από την κυβέρνηση. Ποιος λογικός άνθρωπος, όμως, πιστεύει ότι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι ζήτησαν από την κυβέρνηση να νομοθετήσει το 13ωρο;

Στο ερώτημα αυτό η απάντηση της Νίκης Κεραμέως ήταν μια κατά φαντασία συνομιλία με εργαζομένους που δήθεν αιτούνταν προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας να καθιερωθεί το 13ωρο και σε έναν εργοδότη αφού μέχρι σήμερα η κυβέρνηση είχε νομοθετήσει την 13ωρη εργασία σε δύο εργοδότες.

Μόνο που το 13ωρο σε δύο διαφορετικούς εργοδότες είναι απόφαση που παίρνει ο ίδιος ο εργαζόμενος εάν πρέπει να αντέξει για να τα βγάλει πέρα με τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Ενώ, το 13ωρο στον ίδιο εργοδότη είναι απόφαση και μόνο του εργοδότη.

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι το 13ωρο δεν είναι υποχρεωτικό και ότι ο εργαζόμενος που θα αρνηθεί δεν κινδυνεύει με απόλυση. Και αυτούς τους δύο fake ισχυρισμούς κατέρριψε ο γνωστός εργατολόγος, καθηγητής του ΕΚΠΑ, Αλέξης Μητρόπουλος.

Το ότι το 13ωρο θα καταστεί επί της ουσίας υποχρεωτικό προκύπτει από το συνδυασμό νόμων που έχει ψηφίσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη κατά τα χρόνια της διακυβέρνησής της.

Ο καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος μέσα από 9 ερωτήσεις και απαντήσεις αποκαλύπτει τη νέα εργασιακή ζούγκλα.

8+1 ερωτήσεις και απαντήσεις για το 13ωρο

1] Είναι υποχρεωτικό το 13ωρο για τον εργαζόμενο ή προαιρετικό, όπως προπαγανδίζει η κυβέρνηση, φιλικά της ΜΜΕ και δυστυχώς μερίδα επιστημόνων;

Το 13ωρο είναι υποχρεωτικό για τον εργαζόμενο. Πρόκειται για διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη. Ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση, αν του ζητηθεί από τον εργοδότη, να εργαστεί πέραν του 8ώρου και ακόμη 5 ώρες παραπάνω.

Η 9η ώρα είναι ήδη από τον νόμο υποχρεωτική (υπερεργασία). Με το προωθούμενο ν/σ (άρθρο 6) οι υπόλοιπες 4 ώρες μετά την 9η (10η, 11η, 12η και 13η) είναι υποχρεωτικές για τον εργαζόμενο.

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 6 του νομοσχεδίου, που παραπέμπει στο άρθρο 659 ΑΚ, όπως έχει ενσωματωθεί στο άρθρο 11 του Εργατικού Κώδικα (ΠΔ 80/2022): «Αν παρουσιαστεί ανάγκη για εργασία πέραν από τη συμφωνημένη ή τη συνηθισμένη, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη».

Συμπέρασμα: Το 13ωρο είναι υποχρεωτικό για τον εργαζόμενο, εάν του ζητηθεί, σύμφωνα με τα ειδικότερα που αναφέρονται στο ανωτέρω άρθρο 659 ΑΚ.

Το υποχρεωτικό 13ωρο είναι πολιτική και νομοθετική επιλογή τής κυβέρνησης.

2] Πόσες ημέρες τον χρόνο ο εργαζόμενος υποχρεούται να εργαστεί 13ωρο στον ίδιο εργοδότη;

Ο εργαζόμενος υποχρεούται να εργαστεί 13ωρο για 37,5 τουλάχιστον ημέρες τον χρόνο αφού το ανώτατο όριο υπερωριών σήμερα είναι 150 ώρες τον χρόνο (άρθρο 58 παρ.3 ν. 4808/2021).

3] Μπορεί ο εργαζόμενος να υποχρεωθεί να εργαστεί 13ωρο περισσότερες από 37,5 ημέρες τον χρόνο;

Βεβαίως! Μπορεί να υποχρεωθεί να εργαστεί πάνω από 37,5 ημέρες τον χρόνο επί 13 ώρες, εάν η επιχείρησή του αιτηθεί και λάβει από το Υπουργείο Εργασίας, όπως έχει δικαίωμα, ειδική άδεια υπέρβασης του ανωτάτου ορίου υπερωριών άνω των 150 ωρών ετησίως, σύμφωνα με το άρθρο 58 παρ. 6 του ν. 4808/2021 («νόμος Χατζηδάκη»).

Το τελευταίο αυτό αποκρύπτεται τεχνηέντως από κυβέρνηση και φιλικά της ΜΜΕ.

4] Έχει δικαίωμα ο εργαζόμενος να αρνηθεί να εργαστεί 13ωρο αν του ζητηθεί από τον εργοδότη;

Όχι! Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, το 13ωρο είναι διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη. Είναι υποχρέωση του εργαζομένου να εργαστεί 13ωρο, αν του ζητηθεί. Αυτή την υποχρέωση θεσπίζει και το υπό διαβούλευση ν/σ αφού αναφέρεται στο άρθρο 659 ΑΚ και έχει ενσωματωθεί στον ισχύοντα Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (άρθρο 11 ΠΔ 80/1022).

Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 659 ΑΚ, όπως προαναφέρθηκε, «Αν παρουσιαστεί ανάγκη για εργασία πέρα από τη συμφωνημένη ή τη συνηθισμένη, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη.».

5]Προστατεύεται από απόλυση ο εργαζόμενος που αρνείται να εργαστεί 13ωρο, όπως διατείνεται η κυβέρνηση και τα φιλικά της ΜΜΕ;

Όχι. Προστατεύεται ο εργαζόμενος μόνο αν αποδείξει ότι δεν είναι σε θέση να παράσχει υπερωριακή απασχόληση και η άρνησή του αυτή δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη. Αυτό αναφέρεται επιπλέον και στο άρθρο 14 του υπό διαβούλευση ν/σ, σύμφωνα με το οποίο ο εργαζόμενος προστατεύεται από απόλυση μόνο «όταν η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη».

Συνεπώς υπάρχει μερική και υπό προϋποθέσεις προστασία τού εργαζομένου από απόλυση μόνο σε περίπτωση άρνησης 13ωρης απασχόλησης. Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 66 παρ. 2 ν. 4808/2021, θα αρχίσει πιθανόν δικαστική διαμάχη εργοδότη-εργαζόμενου στην οποία ο εργοδότης μπορεί να αντικρούσει τους ισχυρισμούς του εργαζόμενου που υποστηρίζει ότι δεν παρέχει υπερωριακή απασχόληση κατά καλή πίστη.

6] Μπορεί ο εργοδότης, αντί για απόλυση, να επιφέρει άλλη βλαπτική μεταβολή στον εργαζόμενο που αρνείται την 13ωρη υπερωριακή απασχόληση (μετακίνηση σε άλλο τμήμα, μη προαγωγή, υπηρεσιακή υποβάθμιση, μη χορήγηση οικειοθελών παροχών);

Βεβαίως μπορεί. Το ν/σ προστατεύει μόνο από απόλυση και κατ’εξαίρεση τον εργαζόμενο που αρνείται να εργαστεί 13ωρο.

Το υπό διαβούλευση ν/σ αφήνει ανοιχτό το ζήτημα εάν ο εργοδότης μπορεί να προβεί σε άλλη βλαπτική ή καταχρηστική ή παράνομη συμπεριφορά απέναντι στον εργαζόμενο που αρνείται να εργαστεί υπερωριακά στα πλαίσια του υποχρεωτικού 13ωρου. Γι’αυτό η συγκεκριμένη η διάταξη πρέπει να συμπληρωθεί.

7]Πώς αμείβονται οι ώρες του 13ωρου;

Οι ώρες του 8ωρου (1η-8η ώρα) αμείβονται σύμφωνα με την ατομική σύμβαση ή την ισχύουσα στον κλάδο ή την επιχείρηση ΣΣΕ.

Περαιτέρω, η 9η ώρα αμείβεται με το ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 20% (άρθρο 58 παρ.1 ν. 4808/2021). Στη συνέχεια η 10η, 11η, 12η και 13η ώρα αμείβονται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο, προσαυξημένο κατά 40% (άρθρο 58 παρ. 3 ν. 4808/2021).

8] Καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές στις προσαυξήσεις της υπερεργασίας (20%) και των υπερωριών (40%) στα πλαίσια του 13ωρου;

Όχι. Οι ασφαλιστικές εισφορές καταβάλλονται σε όλες τις ώρες εργασίας κανονικά έως την 13η ώρα. Ασφαλιστικές εισφορές δεν καταβάλλονται στις προσαυξήσεις της υπερεργασίας (9η ώρα) και των τεσσάρων υπερωριών (ώρες από 10η έως και 13η).

9] Η κατάργηση των ασφαλιστικών εισφορών στις προσαυξήσεις των πέντε επιπλέον ωρών (9η έως 13η) μπορεί να επηρεάσει το ύψος της σύνταξης;

Βεβαίως. Ιδιαίτερα τώρα, μετά τη γενικευμένη χρήση τής ψηφιακής κάρτας και του απίθανα μεγάλου όγκου των υπερωριών που η γενικευμένη χρήση τις αποδέσμευσε, οι εργαζόμενοι που, κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου θα έχουν παράσχει μεγάλο όγκο πρόσθετης (πλέον του 8ωρου) εργασίας, θα έχουν σημαντική μείωση του συντάξιμου μισθού και συνεπώς της σύνταξής τους.

Κάτω από 1.000 ευρώ παίρνουν 6 στους 10 στον ιδιωτικό τομέα

Την ίδια στιγμή, άκρως κατατοπιστικά – και απογοητευτικά – είναι τα στοιχεία για τους – πενιχρούς – μισθούς στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά, η «Καθημερινή της Κυριακής» αναφέρει: «Η σκληρή πραγματικότητα των αριθμών: το 62% των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα δεν φτάνουν στα 1.000 ευρώ καθαρά τον μήνα. Ο μέσος μισθός για την πλήρη απασχόληση στην Ελλάδα διαμορφώθηκε, με βάση τα επίσημα στοιχεία του ΕΦΚΑ, στα 1.385 ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024. Όμως ο μέσος μισθός είναι 1.188 ευρώ αν συμπεριληφθεί η μερική απασχόληση, κάτι που σημαίνει ότι, αν αφαιρεθούν οι φόροι και οι ασφαλιστικές εισφορές, τα «καθαρά» δεν έχουν φτάσει ακόμη (σε επίπεδο μέσου πανελλαδικού μισθού) στα 1.000 ευρώ (σ.σ. τα 1.188 ευρώ αποδίδουν 948 ευρώ καθαρά με βάση την κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων του 2024 αλλά και τους σημερινούς συντελεστές ασφαλιστικών εισφορών).

1. Υπάρχει τεράστιο μισθολογικό χάσμα ανάμεσα στις μεγαλύτερες και στις μικρομεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις της χώρας. Μισθός πλήρους απασχόλησης στις εταιρείες με περισσότερους από 10 εργαζομένους: 1.477 ευρώ, όταν ο αντίστοιχος για τις οικογενειακές επιχειρήσεις με λιγότερους από 10 εργαζομένους πέφτει στα 1.038 ευρώ. Η ψαλίδα φτάνει στο 42,3% και αναδεικνύει την ανάγκη να γίνουν περισσότερες επενδύσεις για να προκύψουν και περισσότερες «καλές δουλειές».

Οι μικρομεσαίοι παραμένουν «μεγάλοι εργοδότες». Μπορεί καθένας εξ αυτών να απασχολεί 1-2 άτομα, όμως αθροιστικά οι απασχολούμενοι στους μικρομεσαίους προσεγγίζουν τις 700.000. Οι περισσότεροι εξ αυτών δεν φτάνουν στα 1.000 ευρώ μεικτά και ουσιαστικά κινούνται στη ζώνη του κατώτατου μισθού. Ο μέσος μισθός στους μικρομεσαίους είναι 838 ευρώ μεικτά στο τέλος του 2024 και πέφτει κάτω από τα επίπεδα του κατώτατου λόγω της μερικής απασχόλησης, που αμείβει με 497,4 ευρώ κατά μέσον όρο.

2. Ο μισθολογικός χάρτης αναδεικνύει και τη γεωγραφική ανισότητα, η οποία αποτελεί σταθερό και βασικό εμπόδιο στις όποιες προσπάθειες αποκέντρωσης. Ο μέσος μισθός στην Αττική, ακόμη και αν ενσωματωθεί η χαμηλότερα αμειβόμενη μερική απασχόληση, ανέρχεται στα 1.319,8 ευρώ. Όλες οι υπόλοιπες περιοχές της χώρας κινούνται τουλάχιστον 20%-30% χαμηλότερα: στα 918 ευρώ η Ήπειρος, στα 935 ευρώ η Θεσσαλία, στα 943 ευρώ το Βόρειο Αιγαίο, ενώ μόνο το Νότιο Αιγαίο προσεγγίζει τα 1.100 ευρώ.

3. Η διαφορά στον μισθό με βάση το φύλο παραμένει επίσης σημαντική. Φτάνει περίπου στο 20% για το σύνολο της χώρας, καθώς ο μέσος μισθός των ανδρών φτάνει στα 1.289 ευρώ και των γυναικών στα 1.078 ευρώ. Στις μεγάλες επιχειρήσεις οι άνδρες αμείβονται με 1.418 ευρώ κατά μέσον όρο και οι γυναίκες με 1.181 ευρώ, ενώ στις μικρές η ψαλίδα είναι μικρότερη: 890 ευρώ για τους άνδρες και 784 ευρώ για τις γυναίκες, οι οποίες διαπιστώνεται ότι καταλαμβάνουν μεγαλύτερο μερίδιο στη μερική απασχόληση.

Οι μέσες ετήσιες ονομαστικές αποδοχές στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί περίπου κατά 16% στο διάστημα 2020-2024. Όμως εξακολουθούν να κινούνται χαμηλότερα από το 2005. Πιο απλά: παίρνουμε τα ίδια χρήματα συγκριτικά με πριν από 20 χρόνια, έχοντας να αντιμετωπίσουμε πολύ υψηλότερες τιμές στα πάντα λόγω πληθωρισμού. Αυτά προκύπτουν από τα στοιχεία του ΟΟΣΑ. Αν ανατρέξουμε στη βάση δεδομένων της Eurostat, θα διαπιστώσουμε ότι το μέσο εισόδημα σε πραγματικούς όρους αντιστοιχεί στο 74,23% του επιπέδου του 2010».

neostrategy.gr