"Ένας άλλος Οσκαρικός Ναπολέων" - Γράφει ο Λάμπρος Παπαδής

 

Η ταινία για την ζωή του Ναπολέοντα Βοναπάρτη με πρωταγωνιστή τον εξαίρετο ηθοποιό Χοακίν Φίνιξ, ο οποίος είναι και ένας από τους παραγωγούς της ταινίας μαζί με τον δημιουργό Ρίντλεϊ Σκοτ, αναμένεται στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες τις επόμενες ημέρες. Η ταινία αναφέρεται κυρίως την καταγωγή του Βοναπάρτη και τη γρήγορη, αδίστακτη ανάβαση του ως αυτοκράτορας, μέσα από το πρίσμα της εθιστικής και συχνά ασταθούς σχέσης του με τη σύζυγό του Ζοζεφίνα. 

Από το τρέιλερ και μόνο δεν είναι τυχαίο ότι ο Χοακίν Φίνιξ θα προταθεί για Όσκαρ ερμηνείας και δίκαια θα του αποδοθεί αν τελικά η Ακαδημία κινηματογράφου το κρίνει, καθώς ενσαρκώνει μια από τις πιο αμφιλεγόμενες ιστορικές προσωπογραφίες και ένα πορτρέτο ανθρώπου το οποίο αποτελεί μυστήριο για την επιστήμη της παγκόσμιας ιστορίας.

Από εκεί και μετά σε ότι έχει να κάνει με την κριτική της ταινίας οφείλω προσωπικά να επισημάνω σε μια σύγκριση και έναν παραλληλισμό που έκανα, πως από τους δεκάδες ηθοποιούς που ενσάρκωσαν τον Βοναπάρτη πριν τον Χοακίν Φίνιξ αυτός που με την ερμηνεία του έδωσε ένα επικό και αξεπέραστο ύφος στον αυτοκράτορα της Γαλλίας ήταν ο ηθοποιός Ροντ Στάιγκερ στην ταινία ''Βατερλώ'' του 1970, μια αγγλόφωνη επική ιστορική πολεμική ταινία  για τη Μάχη του Βατερλώ. Μια συμπαραγωγή μεταξύ Ιταλίας και Σοβιετικής Ένωσης που σκηνοθετήθηκε από τον Σεργκέι Μπονταρτσούκ σε μια παραγωγή του Ντίνο ντε Λαουρέντις. 

Οι δύο ταινίες σαφώς και έχουν διαφορές καθώς ο ''Ναπολέων'' του Ρίντλεϊ Σκοτ δείχνει την ζωή του αυτοκράτορα από την αρχή ενώ το "Βατερλώ" του 1970 αναφέρεται στο πιο κρίσιμο σημείο της ζωής αλλά και της ηγετικότητας του Ναπολέοντα.

Όμως αυτό το οποίο αποτελεί εκτός του σεναρίου πλοκής της ιστορικής αλήθειας, σημείο αναφοράς και έλξης του κινηματογραφικού θεατή είναι οι σκηνές, οι ερμηνείες αλλά και το ύφος...

Ο Χοακίν Φίνιξ ερμηνεύει έναν Ναπολέοντα ψυχρό, καταθλιπτικό, χωρίς ζωντάνια χωρίς εκρήξεις και με συναισθηματικά - ερωτικά  απωθημένα, από την άλλη ο Ρόντ Στάιγκερ ερμήνευσε έναν Ναπολέοντα Βοναπάρτη ακριβώς όπως ήταν με μεταστροφές, με κυκλοθυμικότητα, με συναισθηματικές εκρήξεις, με ξαφνικές φωνές, με εγωισμό, με έπαρση, με εθιμοτυπική λατρεία, με συγκινησιακές φορτίσεις, με αγάπη για το διάβασμα και την ιστορία αλλά κυρίως με τις λεπτές πινελιές του κρυφού φόβου του Αυτοκράτορα Βοναπάρτη για τον ίδιο του τον εαυτό και την υστεροφημία του...

Μοναδικές σκηνές του ίδιου του Στάιγκερ στην ταινία "Βατερλώ" (1970) ως Ναπολέων όταν αναγκάζεται να αυτό-εξοριστεί την πρώτη φορά και αποχαιρετά το στρατιωτικό άγημα χαιρετώντας την γαλλική σημαία και σκουπίζοντας τα δάκρυα του σε αυτήν αγκαλιάζοντας την, όταν επίσης επιστρέφει στην Γαλλία για να ανακαταλάβει την εξουσία και βγάζει τον λόγο του στην Γκρενόμπλ και με κραυγές απευθυνόμενος στον λαό της λέει: "Η Γαλλία είμαι εγώ..." ενώ συγκλονιστική είναι η τελευταία σκηνή όταν η μάχη στο Βατερλώ τελειώνει και ο ίδιος ο Βοναπάρτης περιπλανιέται ανάμεσα στα πτώματα των στρατιωτών του στο πεδίο της μάχης, ηττημένος από τον Βρετανό Δούκα Ουέλιγκτον.

Οι επιτελείς του οι ίδιοι, του ζητούν να εγκαταλείψει το μέρος και να αποφύγει να πέσει στα χέρια των Βρετανών και ο Ναπολέων (Ρόντ Στάιγκερ) τους κοίτα και λέει μέσα του:

"Θα σε αλυσοδέσουν σαν τον Προμηθέα στον βράχο και η μνήμη του μεγαλείου σου θα σε κατατρώει...''.